• Manşet
  • Siyasət
  • Rəsmi
  • Gündəm
  • Sosial
  • Dünya
  • Cəmiyyət
  • Əyalət
  • Kriminal
  • SEÇMƏ
  • İdman
  • Şou
Reportyor
Şənbə, 23 Yanvar 2021
  • Manşet
  • Siyasət
  • Rəsmi
  • Gündəm
  • Sosial
  • Dünya
  • Cəmiyyət
  • Əyalət
  • Kriminal
  • SEÇMƏ
  • İdman
  • Şou
Nəticə yoxdur
Bütün nəticələrə bax
  • Manşet
  • Siyasət
  • Rəsmi
  • Gündəm
  • Sosial
  • Dünya
  • Cəmiyyət
  • Əyalət
  • Kriminal
  • SEÇMƏ
  • İdman
  • Şou
Nəticə yoxdur
Bütün nəticələrə bax
Reportyor
Nəticə yoxdur
Bütün nəticələrə bax
Əsas səhifə Köşə

İnkişaf meyarı ümumbəşəri dəyərlər olarsa…

2018-03-01
in Köşə
0
İnkişaf meyarı ümumbəşəri dəyərlər olarsa…
0
Paylaşılıb
15
Oxunub
Facebook-da paylaş"Twitter"-də paylaş

“Səhiyyədə zorakılığın qarşısını almaq mümkün deyil”, “Qadınlara qarşı zorakılıq artıb”, “İdman əxlaqı və zorakılıq problemi”, “Heç bir şəkildə qarşısı alınmayan utanc”, “Üç silahlı hücum daha”…
Başlıqlar tanışdır, inkişaf edib etməməsindən asılı olmayaraq hər bir ölkədə… Vəziyyət o qədər dəhşətlidir ki, zorakılıq mövzusu inkişaf meyarlarına da təsir edəcək səviyyəyə gəlib çatıb.
Səhiyyə və təhsil xidmətlərinin vəziyyəti, işsizlik nisbəti, gəlir bölgüsü ən prioritet inkişaf meyarlarındandır. Adambaşına düşən milli gəlir, regional bərabərsizlik də həmçinin. Son dövrlərdə uzun və sağlam həyat, informasiya əldə etmək imkanı, siyasi azadlıq kimi meyarlar da inkişaf indeksinə daxil edilib. Bəs inkişaf meyarına insan davranışları daxil edilərsə, dünyadakı vəziyyət necə olar?

Bənzər Yazılar

“Qəlblərdə yaşayacaq” – Vurğun Əyyubsuz bir il…

Homoseksuallıq xəstəlik deyil, əxlaqsızlıqdır

Bu sualın cavabı çox dəqiqdir. İctimai davranışlar bir çox ölkəni “az inkişaf etmiş” kateqoriyasına daxil edə bilər. Nəqliyyatdakı şiddət, əlillərə təcavüz, silahlı hücumlar, qadınlara zorakılıq, irqçi qətliamlar kimi əxlaqa zidd davranışlar göstərici qəbul edilərsə, bir çox ölkə inkişafda “sinifdə qalacaq”. Dünya Səhiyyə Təşkilatı tərəfindən dərc olunan bir hesabata görə, “zorakılığın olmadığı qitə və ölkə yoxdur. Bundan isə cəmiyyətlərin bir çoxu təsirlənir”.

(http://www.who.int/violence_injury_prevention/violence/world_report/en/summary_en.pdf)
Dünya miqyasında 10 milyonlarla qadın evdən iş həyatına qədər hər yerdə sözlü və ya fiziki təcavüzə məruz qalır, şiddət görür, hətta öldürülür. Qadına şiddət “demokratiyanın beşiyi” kimi tanınan Avropada olduqca geniş yayılıb. Belə ki, hər üç qadından biri fiziki və ya psixoloji zorakılığa məruz qalır. Qadınların 5%-nə təcavüz edilir. Avropa İttifaqının Fundamental Hüquqlar üzrə Agentliyinin (FRA) Avropa İttifaqı ölkələrində apardığı araşdırmaya görə, hər 10 qadından biri 15 yaşından əvvəl cinsi zorakılığa məruz qalır, hər 20 qadından biri isə təcavüzə məruz qalır. Hər 5 qadından biri də ərləri tərəfindən fiziki və ya cinsi zorakılığa məruz qalır. (http://fra.europa.eu/en/speech/2014/violence-against-women-across-eu-abuse-home-work-public-and-online)
İnkişaf etmiş ölkələr arasında 10-cu yerdə olan Danimarkada qadınların 52%-i şiddət görür. Danimarkadan sonra 47%-lə Finlandiya, 46%-lə İsveç gəlir. (http://www.bbc.com/news/world-26444655)
Avropa Komissiyasının Türkiyə nümayəndə heyəti maliyyə əməkdaşlığı, koordinasiya və investisiya üzrə sədr müavini Andreas Laggisin bu mövzudakı bir araşdırmasında İngiltərə və dünyanın 4-cü inkişaf etmiş ölkəsi kimi tanınan Hollandiya ilə bağlı təəccüblü nümunələr var.

“Birləşmiş Krallıqda ailədaxili zorakılıq nəticəsində hər 3 gündə 1 qadın ölür. Hollandiyada, bütün qadınların beşdə biri əri və ya keçmiş əri tərəfindən zorakılığa məruz qalır”. (http://www.hurriyet.com.tr/42-percent-of-turk-women-facing-abuse-10991382)

 

Həmin ölkələrdə “demokratiya, insan hüquqları, azadlıq və ədalət” kimi dəyərlərin beynəlxalq sülh və əməkdaşlıq baxımından əhəmiyyəti tez-tez vurğulansa da, həmin dəyərlərə zidd olan zorakılıq hallarında çox artım var. Amerika küçələrində insanlar hər gün silahlı münaqişlərə girir, irqçi davalar, bıçaqlaşmalar olur.

Dünyanın başqa yerlərində də vəziyyət eynidir. Mərkəzi Afrikadakı silahlı hücumlarda bir gündə 100-150 insan həyatını itirir. Kəşmirdə, Myanmada onlarla insan terror hadisələrində qətlə yetirilir. Yaxın Şərqdə zorakılıq hər gün can alır. Filippin və Tailandda vəhşiliklər səngimək bilmir.

Hər il 1,6 milyondan çox insan zorakılıq nəticəsində həyatını itirir. Zorakılıq dünya miqyasında 15-44 yaş arası insanlarda 14% kişi, 7% qadın olmaqla ən başlıca ölüm səbəblərindəndir. (http://www.who.int/violenceinjuryprevention/violence/worldreport/en/summaryen.pdf) Zorakılıq nəticəsində ölən insanların əksəriyyəti zehni və fiziki baxımdan zərər görən və ciddi sağlamlıq problemləri yaşayan insanlardır.
Dünya miqyasında zorakılığın qarşısını alacaq köklü həll yolları tapmaq əvəzinə şiddəti qismən azaltmağı hədəfləyən, səthi tədbirlərin görülməsi də düşündürücüdür.

Zorakılığın cəmiyyətin sağlamlığına və nəticədə ölkə büdcəsinə yükü də olduqca çoxdur. 2004-cü ildə zorakılığın iqtisadi dəyərinin Tailandda ÜDM-nin (Ümumi Daxili Məhsul) 0,4%, Braziliyada 1,2%, Yamaykada 1,2%-ə bərabər olduğu təxmin edilir. Uşaqlara pis rəftarla bağlı illik iqtisadi yük ABŞ-da 124 milyard dollar təşkil edir. (WHO, Global status report on violençel prevention 2014) (http://www.who.int/violenceinjuryprevention/violence/statusreport/2014/report/report/en/)

Bir insanın heç tanımadığı birini nə üçün bıçaqladığını və ya nə üçün atəş etdiyini anlamaq çox çətindir. Problem qətiyyən bu insanların savadsızlığında deyil. Nəqliyyatda silahlı davaya başlayıb terror aktı törədənlərin, nalayiq rəftar edənlərin çoxu təhsilli və yol hərəkəti qaydalarından xəbərdar olan insanlardır. Dünya öz həyat yoldaşlarına zorakılıq tətbiq edən universitet məzunları ilə doludur.

 

Zorakılıq cəmiyyətin vərdiş etdiyi bir problem olmaqdan çıxarılmalı, köklü analiz etməklə qarşısının alınması üçün tədbirlər görülməlidir. Hər kəsin qəbul etdiyi həqiqətdir ki, zorakılığı yalnız təhlükəsizlik tədbirləri ilə dayandırmaq qeyri-mümkündür. Zorakılığa qarşı yeni üsullar, müxalifət-iqtidar ayrı-seçkiliyi olmadan birgə anlayışlar, qlobal perspektivlər inkişaf etdirmək məcburiyyətindəyik. Siyasətçilər, yazıçılar, pedaqoqlar, aktiv fəaliyyət göstərən QHT-lər, araşdırma mərkəzləri, universitetlər, bir sözlə, cəmiyyətin hər bir qurumu və qrupu .

zorakılığın dayandırılmasına üstünlük verməlidir. Siyasi baxışı, ideologiyası və ya inancı nə olursa olsun, hər kəs bu məsələdə üzərinə düşəni etməlidir.

Mediada zorakılığa baş vurmadan problemləri həll etməyin vacibliyi təlqin edilməli, məktəblərdə bu istiqamətdə maarifləndirmə aparılmalıdır. Gözəl əxlaq, şəfqət, qadına hörmət aşılanmalı, gözəl həyat üçün ictimai davranış qaydalarına riayət edilməsinin zəruriliyi izah edilməli, yaşlı və uşaqların qorunması təşviq edilməlidir. Bunlar görüləcək tədbirlərdən yalnız bir neçəsidir. Unutmayaq ki, zorakılıq ciddi problemdir və həyatın hər sahəsinə təsir edərək heç gözləmədiyimiz bir anda bizim də qarşımıza çıxa bilər.

Adnan Oktar

PaylaşTweetYollaYollaPaylaşQR oxut
Bizim Video
Əvvəlki yazı

Zemfira İbrahimova maşınla gənci vurdu – Anbaan video

Sonrakı yazı

4-cü sinif şagirdinin özünü asmasının təfərrüatı açıqlanıb

Sonrakı yazı
4-cü sinif şagirdinin özünü asmasının təfərrüatı açıqlanıb

4-cü sinif şagirdinin özünü asmasının təfərrüatı açıqlanıb

“SEÇKİDƏN SONRA TƏHSİL NAZİRLİYİ LƏĞV OLUNACAQ!” – “Yeni nazir buna görə təyin olunmur”

“SEÇKİDƏN SONRA TƏHSİL NAZİRLİYİ LƏĞV OLUNACAQ!” – “Yeni nazir buna görə təyin olunmur”

İNTİHAR EDƏN POLKOVNİKİN BÜTÜN ƏMLAKI MÜSADİRƏ OLUNUR – Siyahı

İNTİHAR EDƏN POLKOVNİKİN BÜTÜN ƏMLAKI MÜSADİRƏ OLUNUR - Siyahı

Discussion about this post

Bizə Qoşulun

  • 21.1k Üzvs
  • 11.9k Abunəs
  • 1.2k Abunəs

Son Xəbərlər

Təhsil naziri qalmaqallı məktəb direktorundan danışdı: ..Necə oldu ki, bu adam direktor oldu?

Təhsil naziri qalmaqallı məktəb direktorundan danışdı: ..Necə oldu ki, bu adam direktor oldu?

2021-01-23
Ermənistanın XİN rəhbəri Gürcüstana qeyri-rəsmi səfər edib

Ermənistanın XİN rəhbəri Gürcüstana qeyri-rəsmi səfər edib

2021-01-23
Təhsil naziri şagirdlərin dərslərində geriləmələri barədə fikirlərə münasibət bildirdi

Təhsil naziri şagirdlərin dərslərində geriləmələri barədə fikirlərə münasibət bildirdi

2021-01-23
Şəhid Vüsal Qənbərlinin ilk övladı dünyaya gəlib (FOTO)

Şəhid Vüsal Qənbərlinin ilk övladı dünyaya gəlib (FOTO)

2021-01-23
Baş Prokurorluq Masallıdakı əməliyyatla bağlı məlumat yaydı

Baş Prokurorluq Masallıdakı əməliyyatla bağlı məlumat yaydı

2021-01-23
Masallıda xəstəxanada əməliyyat keçirildi – Baş həkim saxlanıldı

Masallıda xəstəxanada əməliyyat keçirildi – Baş həkim saxlanıldı

2021-01-22
20 yaşlı “Tender Canavarı” rəqib tanımır – “Sinam”ı kim himayə edir? (FOTO)

20 yaşlı “Tender Canavarı” rəqib tanımır – “Sinam”ı kim himayə edir? (FOTO)

2021-01-22
Prezident yeni qurum yaratdı (FƏRMAN)

Prezident yeni qurum yaratdı (FƏRMAN)

2021-01-22
Şəmkirdə jurnalist öldürüldü (FOTO)

Şəmkirdə jurnalist öldürüldü (FOTO)

2021-01-21
“Caliber”: Zombi general Manvel Qriqoryan qəbirdən “çıxdı” (VİDEO)

“Caliber”: Zombi general Manvel Qriqoryan qəbirdən “çıxdı” (VİDEO)

2021-01-21
Müharibədə yaralanan DİN-in çavuşu bu gün şəhidlik zirvəsinə ucaldı

Müharibədə yaralanan DİN-in çavuşu bu gün şəhidlik zirvəsinə ucaldı

2021-01-21
Dəhşət: Öldürülən 43 tələbənin cəsədi asit turşusu ilə əridilib

Dəhşət: Öldürülən 43 tələbənin cəsədi asit turşusu ilə əridilib

2021-01-21
Küçədən tapılan 12 yaşlı qız ailəsinə verildi

Küçədən tapılan 12 yaşlı qız ailəsinə verildi

2021-01-21
Yoluxanların sayı azaldı

Yoluxanların sayı azaldı

2021-01-21
Karantini pozduğu üçün həbs edilənlərin sayı açıqlandı

Karantini pozduğu üçün həbs edilənlərin sayı açıqlandı

2021-01-21
Hərbi Prokurorluq şəxsiyyəti tam müəyyənləşdirilən şəhid sayını açıqladı

Hərbi Prokurorluq şəxsiyyəti tam müəyyənləşdirilən şəhid sayını açıqladı

2021-01-21
Füzulinin daha bir kəndindən videogörüntülər

Füzulinin daha bir kəndindən videogörüntülər

2021-01-21
“Nar” Qarabağ müharibəsi veteranları üçün xüsusi güzəştlər təqdim edir

“Nar” Qarabağ müharibəsi veteranları üçün xüsusi güzəştlər təqdim edir

2021-01-21
“Siyavuş Novruzovu pəltək dilindən asmaq lazımdır” – AÇIQLAMA

“Siyavuş Novruzovu pəltək dilindən asmaq lazımdır” – AÇIQLAMA

2021-01-21
Turun son oyunu Əliyar Ağayevə tapşırıldı

Turun son oyunu Əliyar Ağayevə tapşırıldı

2021-01-21

Seçmə

  • Bütün
  • SEÇMƏ
AMEA Qarabağda dronlarla monitorinq aparacaq
SEÇMƏ

AMEA Qarabağda dronlarla monitorinq aparacaq

2021-01-21
Ermənilər Zoğalbulaq kəndində cəsəd axtarışına BAŞLAYIR
SEÇMƏ

Ermənilər Zoğalbulaq kəndində cəsəd axtarışına BAŞLAYIR

2021-01-21
Cəbrayıl və Xocavənddə daha 8 erməni hərbçinin cəsədi tapıldı
SEÇMƏ

Cəbrayıl və Xocavənddə daha 8 erməni hərbçinin cəsədi tapıldı

2021-01-19
Vüqar Səfərli onları bir-bir yanına aparacaq – Siyahıda kimlər var?
Araşdırma

Vüqar Səfərli onları bir-bir yanına aparacaq – Siyahıda kimlər var?

2021-01-19
Yanvarın 22-də Emin Əmrullayev brifinq keçirəcək
SEÇMƏ

Yanvarın 22-də Emin Əmrullayev brifinq keçirəcək

2021-01-18
Bu gündən Azərbaycanda vaksinasiyaya başlanılır
SEÇMƏ

Bu gündən Azərbaycanda vaksinasiyaya başlanılır

2021-01-18
Reportyor

Baş redaktor: Arifə Əliyeva Vahid qızı
Reportyor.info saytının redaksiyası ilə əlaqə:
Telefon - (99477) 399-55-66

Votsap - (99455) 3490491

Email - reportyor.info@gmail.com

Follow Us

Kateqoriyalar

  • Araşdırma
  • Banner
  • Cəmiyyət
  • Dünya
  • Gündəm
  • İdman
  • Idman
  • Köşə
  • Kriminal
  • Manşet
  • Rəsmi
  • SEÇMƏ
  • Siyasət
  • Sosial
  • Şou
  • Təhsil
  • Uncategorized
  • Əyalət

Son əlavələr

Təhsil naziri qalmaqallı məktəb direktorundan danışdı: ..Necə oldu ki, bu adam direktor oldu?

Təhsil naziri qalmaqallı məktəb direktorundan danışdı: ..Necə oldu ki, bu adam direktor oldu?

2021-01-23
Ermənistanın XİN rəhbəri Gürcüstana qeyri-rəsmi səfər edib

Ermənistanın XİN rəhbəri Gürcüstana qeyri-rəsmi səfər edib

2021-01-23
  • About
  • Advertise
  • Privacy & Policy
  • Contact

© 2020 Qurdqanli Design.

Nəticə yoxdur
Bütün nəticələrə bax
  • Manşet
  • Siyasət
  • Rəsmi
  • Gündəm
  • Sosial
  • Dünya
  • Cəmiyyət
  • Əyalət
  • Kriminal
  • SEÇMƏ
  • İdman
  • Şou

© 2020 Qurdqanli Design.