Sərkis Artsruni

ru.1in.am (Ermənistan), 07.01.2019

Dünən İnternetdə şayiə yayılıb ki, Artsaxda (Dağlıq Qarabağda-red.) Fransa ermənisi, homoseksualist Ceym Markosyanı döyüblər. Artsax Obudsmeni Artak Bəyləryan sonradan inandırıcı şəkildə qələmə verib ki, buna bənzər heç nə olmayıb. Amma rəsmi təkzib effekti yetərincə zəif idi, çünki feyk artıq tirajlanmışdı və təkcə sosial şəbəkələrdə deyil, həm də bir neçə saytda fəal müzakirə olunub.

Bəyləryan özünün Facebook səhifəsində nəticəyə gəlib: “Məndə elə bir təəssürat yaranıb ki, bəziləri Artsax ətrafında məqsədyönlü mənfi qavrayış formalaşdırırlar, bu da feyk səhifələr üzərindən edilir. Belə ki, ehtiyatlı olmaq və yoxlanmamış şayiələrə inanmamaq gərəkdir”.

İndiki halda belə təşvişin bir neçə mənada tam yeri var. Birincisi, beynəlxalq dairələrdə Artsaxın nüfuzunu şübhə altına qoymağa çalışan “mahir” dəsti-xətt gözə dəyir və heç bir şübhəsiz, bu yalan məlumatlar çox tezliklə Azərbaycan təbliğatının ən sevimli mövzularından birinə çevriləcək – dünyaya göstərilsin ki, Artsaxda insan haqlarının müdafiəsi sahəsində necə bir pis durum hökm sürür.

Amma bu problemi daha geniş kontekstdə gözdən keçirmək olar, çünki son zamanlar çoxlaylı meydançalarda Artsaxı inqilabi Ermənistana  müqavimət göstərən sui-qəsd ocağı kimi təqdim edirlər və Ermənistanın keçmiş sisteminin təmsilçiləri və Artsax elitasının kriminal oliqarxiyaya bağlı seqmenti belə bir əlverişsiz kontekstin formalaşmasına şərait yaradırlar.

Məsələn, Artsax Müdafiə Ordusunda kadr dəyişiklikləri gedir, yeni təyin edilən komandirlər də Artsax savaşına qatılan və böyük töhfələr verən  adamlardır, lakin Ermənistan media mühitində nə isə yalan, saxta bir tezis görünür ki, guya Nikol Paşinyan vətənsevər generalları ordudan uzaqlaşdırır ki, DQR məsələsində güzəştə getsin.

Aydındır ki, buna bənzər heç nə yoxdur, amma belə şayiələrlə Ermənistan və Artsax cəmiyyətləri arasında psixoloji divar ucaldılır – hələ bunu demirik ki, DQR-də inamsızlıq, qeyri-müəyyənlik əhvalı doğulur.

Ya da hamıya aydındır ki, özəlliklə də Ermənistanda baş vermiş inqilabdan sonra Bako Saakyan hakimiyyəti, yumşaq deyilsə, Artsax ermənilərinin əsas seqmentini təmsil etmir və Ermənistan hökuməti Stepanakertdə (Xankəndində-red.) fors-major inkişafı təşviq etmirsə, yalnız ön cəbhədə inqilabi sınaqların yolverilməz olduğunun dərki səbəbindəndir.

Amma İrəvanda hiss olunan sağlam düşüncə Artsaxda yoxdur, bunun sübutu Artsax Milli Məclisinin üç fraksiyasının bəyanatıdır – onlar, mahiyyətcə, Robert Koçaryanın azad edilməsini tələb edirlər. Aydındır ki, Artsax parlamentinə bu mətn Ermənistanın keçmiş sisteminin təmsilçiləri tərəfindən zorla qəbul etdirilib və bir o qədər də aydındır ki, DQR MM bəyanatının Artsax ermənilərinin siyasi, ictimai əhvali-ruhiyyəsinə heç bir dəxli yoxdur. O biri yandan isə Stepanakertdən səslənən bu sayaq ismarıclar  Ermənistanın ictimai şüurunda Artsaxa münasibətdə müəyyən mənfi çöküntü buraxır.

Sözügedən fitnəkarlıqlar, habelə dünənki dezinformasiya müəyyən məqsədlə təşkil olunur və bu, zaman keçdikcə daha da aydınlaşır. Biz hüquq müdafiəçisi Avetik İşxanyanın dünənki təşəbbüsünü bu kontekstdə tamamilə təbii və haqlı sayırıq.

İşxanyan özünün Facebook qeydində MTX-ə müraciət edib: “Bu gün Şəbəkədən öyrəndim ki, Artsaxda fransalı LGBT fəalı qəddarcasına döyülüb. Bu xəbərdən kədərləndim, Şurnuxdakı hadisəni xatırladım və düşündüm ki, sözün pis mənasında bizim necə bir mühafizəkar cəmiyyətimiz var. Amma bir qədər qabaq Artsaxın ombudsmeni Artak Bəyləryanın inandırıcı, xəbərin daşını daş üstə qoymayan təkzibini oxudum. Və təsəvvür edin ki, təkzib məni daha çox narahat etdi. Bu təhlükəli indormasiyanın müəllifi və ya müəllifləri kimlərdir?Artsaxın beynəlxalq arenada nüfuzdan salınmasının məqsədi nədir? Ürəkdən istərdim ki, bu dezinformasiyada hər hansı qərəz olmayaydı. Ümidvaram ki, bizim rəşadətli MTX-miz qısa müddətdə dezinformasiyanın müəlliflərini üzə çıxaracaq”.

Ola bilsin, doğrudan da, Artsaxı məhz kimlərin çirkli oyunlara çəkdiyini aydınlaşdırmağın vaxtı çatıb. Deyəsən, Ermənistanda hakimiyyət itiriləndən sonra DQR bəziləri üçün son “qala” olub.

Tərcümə Strateq.az-ındır.