Bazar, Yanvar 29, 2023
Reportyor
  • Manşet
  • Siyasət
  • Gündəm
  • Sosial
  • Dünya
  • Cəmiyyət
  • SEÇMƏ
  • İdman
  • Şou
  • Əlaqə
No Result
View All Result
  • Manşet
  • Siyasət
  • Gündəm
  • Sosial
  • Dünya
  • Cəmiyyət
  • SEÇMƏ
  • İdman
  • Şou
  • Əlaqə
No Result
View All Result
Reportyor
No Result
View All Result
Home Cəmiyyət

20 Yanvar faciəsinə ilk siyasi qiymət Ümummilli lider Heydər Əliyev tərəfindən verilib

2023-01-20
in Cəmiyyət
20 Yanvar faciəsinə ilk siyasi qiymət Ümummilli lider Heydər Əliyev tərəfindən verilib

 

Azərbaycan xalqı zaman zaman çox haqsızlıqlarla üzləşib, bunlardan biri də 1987-ci ildə Dağlıq Qarabağı Azərbaycandan alıb Ermənistan SSRİ-yə birləşdirmək planı olub. Bunun üçün sovet imperiyası Azərbaycana təsir etməyə başlayıb. Əvvəlcə Ümummilli liderimiz Heydər Əliyev SSRİ Mərkəzi Komitəsindən uzaqlaşdırılıb. 1988-ci ilin əvvəllərində isə ilk dəfə Qafan rayonunda, sonra isə Ermənistanın digər rayonlarında yaşayan azərbaycanlılar öz tarixi torpaqlarından departasiya ediliblər.
Az müddətdə 250 mindən çox azərbaycanlı işgəncələrə məruz qalaraq öz tarixi, dədə-baba torpaqlarından zorla qovulublar. Onlardan 216 nəfəri vəhşicəsinə qətlə yetirilib, 1154 nəfəri isə yaralanıb. Doğma torpaqlarından qovulmuş azərbaycanlılar Bakıya və Azərbaycanın digər rayonlarına pənah gətiriblər. Dağlıq Qarabağı Azərbaycandan qopararaq Ermənistana birləşdirmək istəyən qüvvələr Qarabağda, eyni zamanda Sumqayıtda dəfələrlə qanlı təxribatlar törədiblər.
1990-cı il yanvar ayının 19-dan 20-nə keçən gecə birbaşa Sovet İttifaqı Kommunist Partiyasının baş katibi Mixail Qarbaçovun əmri ilə SSRİ Müdafiə Nazirliyi, Daxili İşlər Nazirliyi və Dövlət Təhlükəsizliyi Nazirliyinin qoşun hissələri Bakıya və Azərbaycanın bir neçə rayonuna yeridildi. Dinc əhali ağır texnika və müxtəlif tipli silahlarla atəşə tutularaq kütləvi qətlə yetirildi.
Ancaq bir şeyi başa düşmədilər ki, Azərbaycan xalqı qəhrəman, vətənpərvər xalqdır. Həmin gecə əliyalın, silahsız insanlar ölümü göz önünə alaraq imperiya qoşunlarının qarşısına çıxdılar. 19-dan 20-nə keçən gecə, saat 00-da əhaliyə xəbərdarlıq etmədən Sovet ordusunun xüsusi təyinatlı və daxili qoşunları xüsusi qəddarlıqla mülki əhaliyə və evlərə atəş açmağa başladılar. Onu da qeyd edim ki, əhali xəbər tutmasın deyə yanvarın 19-da Azərbaycan televiziyasının enerji blokunu partlatdılar. Yalnız fövqəladə vəziyyətin, komendant saatının təyin olunması barədə yanvar ayının 20-si səhər 5:30-da komendant təyin olunmuş Dubinyak tərəfindən radio vasitəsi ilə elan edildi. Bu da onu göstərir ki, hər şey planlı şəkildə edilirdi.
Bakı əməliyyatına birbaşa SSRİ Müdafiə Naziri Dmitriy Yazov, Daxili İşlər Naziri Vadim Bakatin, SSRİ DTK-a sədrinin müavini Filip Babkov rəhbərlik edirdi.
1990-cı il 20 yanvar faciəsi Azərbaycan tarixinə azadlıq, müstəqillik, istiqlal, hürriyyət mücadiləsi kimi daxil oldu.
Ümumilikdə qanlı yanvar faciəsində 147 nəfər həyatını itirmiş, 744 nəfər ağır yaralanmış, 841 nəfər qanunsuz həbs edilərək işgəncələrə məruz qalmışdır. 200 mənzil, 80 avtomobil, o cümlədən təcili yardım maşınları və şəxsi əmlak məhv edilmişdir. Həmin dövrün qiymətləri ilə Azərbaycana 5637286 rubl miqdarında maddi ziyan vurulmuşdur. SSRİ rəhbərliyi tərəfindən Azərbaycana göndərilən ordu hissələrinin tərkibinə sayı 66000 nəfər olmaqla Stavropoldan, Krasnodardan, Rostovdan səfərbər edilmiş – böyük əksəriyyəti erməni zabitləri, əsgərləri və kursantları olub.
20 yanvar hadisələri nəticəsində Azərbaycanda sovet imperiyası özünün bütün mənəvi və sosial dayaqlarını itirdi. Azərbaycan Milli kimliyinin formalaşmasına və Azərbaycanın müstəqil, azad olmasına zərurət yarandı.
Azərbaycanda SSRİ tərəfindən təyin olunmuş dövlət rəhbərləri 20 yanvar hadisəsinə don geyindirməklə susmağa üstünlük vermələrinə baxmayaraq, Heydər Əliyev Moskvada təhlükələrdən çəkinməyərək Azərbaycan nümayəndəliyinə gedərək 20 yanvar hadisələrini törədənləri birmənalı olaraq haqsız adlandırdı. SSRİ rəhbərliyinin qərarını kəskin tənqid edərək rəsmi açıqlama tələb etdi.
Ümummilli liderin təşəbbüsü ilə NMR-nın Ali məclisi tərəfindən 21 noyabr 1990-cı ildə faciəyə ilk siyasi qiymət verildi. 1994-cü il mart ayının 29-da 20 yanvar hadisələrinin araşdırılması üçün Milli Məclisdə qərar qəbul edildi. 1998-ci ildə “20 yanvar şəhidi” Fəxri adı təsis edildi. Dövlət başçısının 19 yanvar 2006-cı il tarixli fərmanı ilə 20 yanvar şəhidlərinin ailələrinə prezident təqaüdü təsis edildi. 2008-ci ildə 20 yanvar əlillərinə prezident təqaüdü verilməsi barədə sərəncam verildi. Onlara mənzil və avtomobil verildi. 20 yanvar dairəsində qanlı yanvar şəhidlərinin xatirəsinə memorial abidə kompleksi ucaldıldı. Azərbaycan Azadlıq mübarizləri olan oğul və qızlarını heç vaxt yaddan çıxartmır, daimi yüksək qiymətləndirir. Hər il yanvarın 20-də Azərbaycanın hər bir yerində 12:00-da 20 yanvar şəhidlərinin xatirəsi bir dəqiqəlik sükutla yad edilir.

Eyşan İsgəndərov
20 Yanvar Cəmiyyətinin Abşeron Rayon Şöbəsinin sədri

ShareSendTweetShare
Previous Post

Mehriban Əliyeva: “20 Yanvar faciəsinin günahsız qurbanlarının əziz xatirəsini ehtiramla yad edirəm”

Next Post

Daha bir rayonda yoxlamalar başladı – İcra başçısı işə çıxmır

Related Posts

Azərbaycanın İrandakı səfirliyinə terror hücumunun xronologiyası – GÖRÜNTÜLƏR
Cəmiyyət

Azərbaycanın İrandakı səfirliyinə terror hücumunun xronologiyası – GÖRÜNTÜLƏR

by reportyor info
2023-01-28
Qar yağacaq, yollar buz bağlayacaq – Hava xəbərdarlığı
Cəmiyyət

Qar yağacaq, yollar buz bağlayacaq – Hava xəbərdarlığı

by reportyor info
2023-01-28
Saakaşvili müalicədən imtina etdi
Cəmiyyət

Saakaşvili müalicədən imtina etdi

by reportyor info
2023-01-28
Bazar günü hava necə olacaq? – Proqnoz
Cəmiyyət

Bazar günü hava necə olacaq? – Proqnoz

by reportyor info
2023-01-28
Xəzər sahillərində növbəti 8 suiti cəsədi tapıldı
Cəmiyyət

Xəzər sahillərində növbəti 8 suiti cəsədi tapıldı

by reportyor info
2023-01-28

Bir cavab yazın Cavabı ləğv et

Sizin e-poçt ünvanınız dərc edilməyəcəkdir. Gərəkli sahələr * ilə işarələnmişdir

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.

Xəbər lenti

Azərbaycanın İrandakı səfirliyinə terror hücumunun xronologiyası – GÖRÜNTÜLƏR

Azərbaycanın İrandakı səfirliyinə terror hücumunun xronologiyası – GÖRÜNTÜLƏR

2023-01-28
Qar yağacaq, yollar buz bağlayacaq – Hava xəbərdarlığı

Qar yağacaq, yollar buz bağlayacaq – Hava xəbərdarlığı

2023-01-28
Saakaşvili müalicədən imtina etdi

Saakaşvili müalicədən imtina etdi

2023-01-28
Nazir polkovnik-leytenantın yerinə yeni rəis təyin etdi

Nazir polkovnik-leytenantın yerinə yeni rəis təyin etdi

2023-01-28
Bazar günü hava necə olacaq? – Proqnoz

Bazar günü hava necə olacaq? – Proqnoz

2023-01-28
Xəzər sahillərində növbəti 8 suiti cəsədi tapıldı

Xəzər sahillərində növbəti 8 suiti cəsədi tapıldı

2023-01-28
Sizdə cadu var, yoxsa bədnəzər? – Zirəddin sirləri açıqladı

Sizdə cadu var, yoxsa bədnəzər? – Zirəddin sirləri açıqladı

2023-01-28
Neftçalada narazılıq pik həddə: sabiq icra başçısı Mirhəsən Seyidova dərs keçdi – “Sənin 1 yaşın vardı…”

Neftçalada narazılıq pik həddə: sabiq icra başçısı Mirhəsən Seyidova dərs keçdi – “Sənin 1 yaşın vardı…”

2023-01-28
Od olmasa, tüstü çıxmaz, Erkin Qədirli haqlıdır?

Düşmən biabır oldu, Azərbaycan igidini dünya tanıdı !

2023-01-28
Hikmət Hacıyev Britaniya səfiri ilə görüşdü

Hikmət Hacıyev Britaniya səfiri ilə görüşdü

2023-01-27
Binəqədidə narkotik satan 2 nəfər saxlanıldı

Binəqədidə narkotik satan 2 nəfər saxlanıldı

2023-01-27
Röya Ayxanı BDU-ya kim qəbul etdirib? – İDDİA

Röya Ayxanı BDU-ya kim qəbul etdirib? – İDDİA

2023-01-27
Axtar… “Azərbaycan səfirliyinin mühafizəçisi şir kimi döyüşdü” – Zaxarova

Axtar… “Azərbaycan səfirliyinin mühafizəçisi şir kimi döyüşdü” – Zaxarova

2023-01-27
Misir prezidenti Bakıya gəldi

Misir prezidenti Bakıya gəldi

2023-01-27
Mehriban Əliyeva səfirliyə silahlı hücumla bağlı paylaşım etdi

Mehriban Əliyeva səfirliyə silahlı hücumla bağlı paylaşım etdi

2023-01-27
İranlı diplomatlar Bakıdakı səfirlikdən sənədləri götürüb qaçdılar – VİDEO

İranlı diplomatlar Bakıdakı səfirlikdən sənədləri götürüb qaçdılar – VİDEO

2023-01-27
Səfirliyə hücumda həlak olan Orxan tanınmış həkimin oğludur

Səfirliyə hücumda həlak olan Orxan tanınmış həkimin oğludur

2023-01-27
DTX: Səfirliyə qarşı törədilən terror aktı ilə bağlı cinayət işi başlanıb

DTX: Səfirliyə qarşı törədilən terror aktı ilə bağlı cinayət işi başlanıb

2023-01-27
Qusarda “Narkomaniyaya yox deyək” və “Erkən nikah və onun fəsadları” mövzularında maarifləndirmə tədbirləri keçirilib

Qusarda “Narkomaniyaya yox deyək” və “Erkən nikah və onun fəsadları” mövzularında maarifləndirmə tədbirləri keçirilib

2023-01-27
Türkiyə səfiri Azərbaycana başsağlığı verdi

Türkiyə səfiri Azərbaycana başsağlığı verdi

2023-01-27
Prezident İrandakı səfirliyimizə hücumu qınadı, başsağlığı verdi – FOTO

Prezident İrandakı səfirliyimizə hücumu qınadı, başsağlığı verdi – FOTO

2023-01-27
Tehranın polis rəisi səfirliyimizə hücumla bağlı açıqlama verdi

Tehranın polis rəisi səfirliyimizə hücumla bağlı açıqlama verdi

2023-01-27
Tehrandakı səfirliyimizdə nə baş verib? – XİN məlumat yaydı

Tehrandakı səfirliyimizdə nə baş verib? – XİN məlumat yaydı

2023-01-27
Azərbaycanın İrandakı səfirliyinə silahlı hücum: Ölən var

Azərbaycanın İrandakı səfirliyinə silahlı hücum: Ölən var

2023-01-27
Daha 43 nəfər yoluxdu

Daha 43 nəfər yoluxdu

2023-01-26
Od olmasa, tüstü çıxmaz, Erkin Qədirli haqlıdır?

Od olmasa, tüstü çıxmaz, Erkin Qədirli haqlıdır?

2023-01-26
BDU-dan Röya Ayxanla bağlı maraqlı açıqlama

BDU-dan Röya Ayxanla bağlı maraqlı açıqlama

2023-01-26
Goranboyda 47 yaşlı qadın qətlə yetirildi

Goranboyda 47 yaşlı qadın qətlə yetirildi

2023-01-26
Ramiz Mehdiyevin ailəsinin bankı bağlanır: Pul yoxdur

Ramiz Mehdiyevin ailəsinin bankı bağlanır: Pul yoxdur

2023-01-26
Parlament buraxıla, referendum keçirilə bilər – Hazırlıqlar başladı

Parlament buraxıla, referendum keçirilə bilər – Hazırlıqlar başladı

2023-01-26

Baş redaktor: Arifə Əliyeva Vahid qızı
Reportyor.info saytının redaksiyası ilə əlaqə:
Telefon – (99477) 399-55-66
Votsap – (99455) 3490491
Email – [email protected]

Kateqoriyalar

  • Araşdırma
  • Banner
  • Cəmiyyət
  • Dünya
  • Gündəm
  • İdman
  • İqtisadiyyat
  • Köşə
  • Manşet
  • SEÇMƏ
  • Siyasət
  • Sosial
  • Şou
  • Uncategorized
Yanvar 2023
BE ÇA Ç CA C Ş B
 1
2345678
9101112131415
16171819202122
23242526272829
3031  
« Dek    

© 2022 Reportyor.info

No Result
View All Result
  • Home
  • Landing Page
  • Buy JNews
  • Support Forum
  • Contact Us

© 2022 Reportyor.info