Reportyor
  • Manşet
  • Siyasət
  • Rəsmi
  • Gündəm
  • Sosial
  • Dünya
  • Cəmiyyət
  • Əyalət
  • Kriminal
  • SEÇMƏ
  • İdman
  • Şou
Reportyor
  • Manşet
  • Siyasət
  • Rəsmi
  • Gündəm
  • Sosial
  • Dünya
  • Cəmiyyət
  • Əyalət
  • Kriminal
  • SEÇMƏ
  • İdman
  • Şou
Nəticə yoxdur
Bütün nəticələrə bax
Reportyor
Nəticə yoxdur
Bütün nəticələrə bax
Əsas səhifə Siyasət

Afrində qələbə nə vəd edir? –ABŞ-Türkiyə münasibətlərində yeni başlanğıc – TƏHLİL

2018-03-26
in Siyasət
0
Afrində qələbə nə vəd edir? –ABŞ-Türkiyə münasibətlərində yeni başlanğıc – TƏHLİL
0
Paylaşılıb
9
Oxunub
Facebook-da paylaş"Twitter"-də paylaş

Taha Ozhan

Bənzər Yazılar

Mövlud Çavuşoğlu: “Azərbaycan, Türkiyə və Türkmənistanın üçtərəfli zirvə görüşü olacaq”

Müsavatdan İlqar Məmmədova reaksiya – Ağ edib…

Leyla Abdullayeva Ermənistan XİN-ə cavab verdi

“Middle East Eye”

 

Suriyanın qonşu ölkələri arasında Türkiyə müdaxilə etmək üçün unikal bir mövqedədir.

1970-ci illərdən etibarən milyonlarla insanını itirmiş İraq üçün İranla savaş 20-ci əsrin ən uzun müharibələrindən biri olub, müasir dövrdə o ən ağır embarqoya məruz qalıb və iki dəfə işğal edilib. Bu dövlətə görə, Suriya nə ekzistensial böhran, nə də prioritetdir.

İraqın öz məzhəbi böhranı müharibə halına gəldiyindən və milyonlarla iraqlı qaçqın kimi yaşadığından Suriyadakı vətəndaş müharibəsi İraqın sabitliyinə az təsir göstərir.

Suriyanın qonşularından olan Livan isə Suriya böhranından dərindən təsirlənib, ancaq onun özü də bənzər bir vəziyyətə düşüb. Livan illərlə məzhəbi-dini vətəndaş müharibəsi ilə üzləşib, İsrailin işğalı və hücumları ilə dağıdılıb.

On üç il bundan əvvəl Suriya rejimi öz qoşunlarını Livandan çıxarıb. Taleyin kinayəsi ilə indi Livan, “Hizbullah”ı Bəşər Əsədi xilas etməyə göndərib. Suriya böhranı fitnə-fəsadla dolu Livan üçün təhlükə yaradır.

 

“Rahat düşmənçilik”

 

Suriyadakı vəkilləri ilə İranın onu təhdid etdiyinə inanan İsrailə də vəziyyət tanışdır. İllərlə Livanda oxşar bir tənlik mövcud idi.

İsrailin Suriya ilə münasibətləri uzun müddət “rahat düşmənçilik” kimi səciyyələndirilib və İranın İsrailə qarşı geniş miqyaslı müharibə başlamamasından ötrü o, indi bu “rahatlığ”ı yenidən təmin etmək istəyir.

Eyni zamanda, İsrail Suriya böhranından Qərb Şəriyyədə və Qəzzada öz işğalını sabitləşdirmək üçün istifadə edib.

Bununla yanaşı, İordaniya qaçqın axını ilə üzləşərək sərhəd boyu “bufer zonası” kimi fəaliyyət göstərməyə davam edir. İordaniya belə bir problemlə ilk dəfə qarşılaşmır. O, Fələstin böhranı ilə məşğuldur və İŞİD-ə qarşı mübarizədə əhəmiyyətli logistik mərkəz halına gəlib.

Suriyanın qonşuları arasında daha böyük iqtisadi və hərbi gücə sahib olan Türkiyə bütün digərləri ilə müqayisədə, unikal tarixi təcrübəyə malikdir.

Türkiyə keçmişdə ciddi demokratikləşmə ağrılarına məruz qalmış olsa da, Suriya prezidenti Bəşər Əsədlə əlaqələri ərəb qonşularından fərqlənib.

Suriyadakı müharibəyə qədər Ankaranın Şamla münasibətləri olduqca dinc və məhsuldar bir dövrdə idi. İraq işğal edilərkən, Suriya ABŞ-ın böyük təzyiq altında qaldıqdan sonra Türkiyə digər qonşularla birlikdə Dəməşqə əl uzadıb və bu müstəsna mövqe çox sayda yolla davam etdirilib.

 

Terrorla yaşamaq

 

Suriyada baş verən kütləvi humanitar faciə zamanı Türkiyə 2011-ci ildən bu yana 3,5 milyon suriyalı qaçqına ev sahibliyi etməsi ilə mühüm rol oynayıb. Türkiyə İŞİD və Kürd Fəhlə Partiyasının (PKK) hücumları ilə özü terrora məruz qalıb.

İŞİD toy mərasiminə hücum edərək günahsız vətəndaşları öldürdükdə, Qərb mediası dərhal buna rəy bildirib, amma PKK eyni şeyi etdikdə, bu, böyük ölçüdə nəzərə alınmayıb.

Hücumlar artdıqdan sonra Türkiyənin siyasi və iqtisadi sabitliyinə qarşı bu təhdidlərə cavab verməyəcəyini düşünmək olmazdı. Amma digər ölkələr Türkiyənin terrorla “dinc yaşamağa” hazırlaşdığını düşürdü.

2015-ci ildə Suriyada İŞİD-lə döyüşməyən aktyor yox idi. Suriya müxalifəti, “Hizbullah”, PKK və ya onunla əlaqəli “Demokratik Birlik Partiyası” (PYD), İrana dəstəkli milislər, Rusiya, ABŞ, – hər kəs İŞİD-lə döyüşdüyünü iddia edib.

Ancaq Türkiyə PKK və İŞİD terrorizmi ilə mühasirəyə alındıqca, Ankaranın çağırışları cavabsız qalıb. Nəticədə, Türkiyə sərhəd zonasını təmizləmək üçün “Fərat Qalxanı” əməliyyatını başlayıb; prosesdə hər bir addım şəffaf olub və dünyaya elan edilib.

Beləliklə, Türkiyənin Suriyadakı son hücumu sürpriz və ya qəribə bir hərəkət kimi qəbul edilə bilməz; əksinə, Ankara Suriyadakı bütün aktyorları PKK-nın “muxtar bölgələr”ə nəzarət etməsinə icazə verməyəcəyinə dair xəbərdarlıq göndərib.

 

Ciddi strateji səhv

 

“Fərat Qalxanı” Suriyada hərbi şəkildə iştirak edən digər aktyorlar, xüsusən də ABŞ-da kompleks təpkilər ortaya çıxarıb. Bir çox ölkələr, “Suriya Demokratik Qüvvələri” (SDQ) adından istifadə edərək, Suriya böhranının müvəqqəti aktyorlarını, xüsusilə də PKK-nı idarə etməyə çalışıb.

Suriya böhranının müəyyən bir nöqtəsində, PYD vasitəçi kimi fəaliyyət göstərib; ABŞ ən “böyük otağı” işğal edərkən, Əsəd, İran və Rusiyanı daxil olmaqla, digər aktyorlar da PYD-dən istifadə edib.

Bu davamlı xaos idi. Qrup Türkiyə sərhədindən keçən intiharçı göndərdikdə, o, PKK idi; Suriyaya qayıtdıqdan sonra onu PYD adlandırırdılar. Sanki Türkiyəyə qarşı döyüşən PKK deyildi, İŞİD-lə mübarizə aparan SDQ idi.

Əsəd gücləri ilə əməkdaşlıq etdikləri zaman Suriya əsgərləri olurdular; PKK-çı olmayan kürd qruplara hücum etdikləri zaman “Yaxın Şərqdə yeganə dünyəvi qüvvə”…

Amma heç nə dəyişməyib: kimə qarşı çıxırsansa, “kürdlərə hücum” olur. Bu qarışıqlığın ortasında ABŞ, mütəmadi olaraq, təkrarən PKK ilə tərəfdaşlığını davam etdirərək, strateji səhvə yol verib.

Bu, Vaşinqtonun təhlükəsizlik və xarici siyasət qurmasında mövcud xaosun yaratdığı böyük bir strateji səhvdir.

ABŞ-ın terror təşkilatı olaraq siyahıya alınmış marksist-leninçi qrupla sıx ittifaq yaratması Türkiyə-ABŞ münasibətlərini zəhərləyib, bu, Vaşinqtonun geosiyasi, regional və ya ənənəvi ittifaqları anlamadığını göstərir.

 

PKK-nı marginallaşdırmaq

 

Son üç ildə Ankara bu qeyri-sabit vəziyyəti dəfələrlə vurğulayıb. İŞİD-in gözlənilən məğlubiyyətindən sonra Türkiyə PKK / PYD-yə qarşı müdaxilə edəcəyini və “muxtar bölgələr”ə icazə verməyəcəyini açıqlayıb.

Afrin əməliyyatı iki ay ərzində başa çatıb və PYD bölgədən çıxarılıb.

O, Raqqa kimi deyildi. Minlərlə dinc sakin həyatını itirmədi, heç bir ayrı-seçkilik və ya humanitar faciə olmadı və yüz minlərlə insan qaçqın düşmədi.

PKK-nın Afrindən çıxarılması ilə, Suriyanın qalan hissəsi ilə müqayisədə, nisbi sabitlik – PKK-dan xilas olan yeni “təhlükəsiz zona” yaradılıb.

Afrin məğlubiyyətindən sonra PKK daha çox marginal vəziyyətdədir. Vaşinqton artıq PYD ilə , ittifaqını təmin etməkdə çətinliklər yaşayacaq.

 

Yol xəritəsi

 

ABŞ bir terror şəbəkəsinə qarşı digər terror şəbəkəsindən istifadə etmək hüdudlarına çatıb. Bu, oksimoronik siyasi strategiyadır. Proksi dünyasında tipik bir faciədir: Əfqanıstandan Suriyaya qədər proksi istifadəsi zamanı əsas sual budur: missiyanı yerinə yetirdikdən sonra onlarla nə edəcəksiniz?

ABŞ-ın sabiq dövlət katibi Reks Tillersonun Ankaraya son səfəri Türkiyə-ABŞ əlaqələrinə yeni bir həyat verdi. Tillersonla Türkiyə prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğan arasında keçirilən görüşdə problemləri səmimiyyətlə müzakirə etmək imkanı yarandı.

Amma Tillerson işdən çıxarılıb və Türkiyənin dəstəklədiyi “Azad Suriya Ordusu” (ASO) Afrinin mərkəzinə girib.

Vaşinqtonda “Suriya faylı”na dair gələcək görüşlər bu yeni inkişaflardan sonra başlayacaq.

Ağ Evdə tamamilə yeni təhlükəsizlik və xarici siyasət qrupu ilə Suriya mövzusunda işlər sıfırdan başlayacaq. PYD-nin Türkiyə sərhədindən tamamilə çıxarılması Türk-Amerikan əməkdaşlığının irəliləməsinə əsas ola bilər və ABŞ bu mövzuda müsbət siqnallar verir.

Bu sinerjidən mümkün bir yol xəritəsi əldə ediləcək.

Həm ABŞ, həm də Türkiyə Afrini Suriyadakı Türk hərbi iştirakından, Şam və onun kor tərəfdarlarının təklif etdiyi xaosla müqayisədə, müsbət baxımdan istifadə etmək imkanına malikdir.

 

Tərcümə: Strateq.az

PaylaşTweetYollaYollaPaylaşQR oxut
Bizim Video
Əvvəlki yazı

Generaldan müjdə: “Ordu Sincarı götürdü”

Sonrakı yazı

DİN generalı Fransada biznes qurub- CAVANŞİR MƏMMƏDOV AVROPAYA KÖÇÜB

Sonrakı yazı
DİN generalı Fransada biznes qurub- CAVANŞİR MƏMMƏDOV AVROPAYA KÖÇÜB

DİN generalı Fransada biznes qurub- CAVANŞİR MƏMMƏDOV AVROPAYA KÖÇÜB

40 yaşlı subay aparıcı: “Afaqla sevgiliyəm, Oksana ilə gizli eşq yaşayıram”

40 yaşlı subay aparıcı: “Afaqla sevgiliyəm, Oksana ilə gizli eşq yaşayıram”

Prezident İlham Əliyev:“AXC-Müsavat cütlüyünün yarıtmaz fəaliyyəti nəticəsində ölkəmiz dağılırdı”

Prezident İlham Əliyev:“AXC-Müsavat cütlüyünün yarıtmaz fəaliyyəti nəticəsində ölkəmiz dağılırdı”

Discussion about this post

Bizə Qoşulun

  • 21.1k Üzvs
  • 11.9k Abunəs
  • 1.2k Abunəs

Son Xəbərlər

Təhsil İşçilərinin Peşəkar İnkişafı İnstitutuna ittiham

Təhsil İşçilərinin Peşəkar İnkişafı İnstitutuna ittiham

2021-03-06
Minanın rəqsinə tənqidlər yağdı

Minanın rəqsinə tənqidlər yağdı

2021-03-06
Bakıda evlərin qiyməti kəllə-çarxa qalxıb

Bakıda evlərin qiyməti kəllə-çarxa qalxıb

2021-03-06
İlham Əliyevdən yeni fərman

İlham Əliyevdən yeni fərman

2021-03-06
Polis Bakıda əməliyyat keçirdi – saxlanılanlar var

Polis Bakıda əməliyyat keçirdi – saxlanılanlar var

2021-03-06
Mövlud Çavuşoğlu: “Azərbaycan, Türkiyə və Türkmənistanın üçtərəfli zirvə görüşü olacaq”

Mövlud Çavuşoğlu: “Azərbaycan, Türkiyə və Türkmənistanın üçtərəfli zirvə görüşü olacaq”

2021-03-06
Rusiyada koronavirusdan bir gündə 441 nəfər öldü

Rusiyada koronavirusdan bir gündə 441 nəfər öldü

2021-03-06
Sabah hava necə olacaq?

Sabah hava necə olacaq?

2021-03-06
İcra hakimiyyətindəki əməliyyatın təfərrüatı – Daha kimlər həbs oluna bilər?

İcra hakimiyyətindəki əməliyyatın təfərrüatı – Daha kimlər həbs oluna bilər?

2021-03-06
Azərbaycanda 3 QHT rəhbəri “Şöhrət” ordeni ilə təltif olundu

Azərbaycanda 3 QHT rəhbəri “Şöhrət” ordeni ilə təltif olundu

2021-03-06
Zəngilanın Qaradərə kəndindən görüntülər (VİDEO)

Zəngilanın Qaradərə kəndindən görüntülər (VİDEO)

2021-03-06
Keçmiş jurnalistə YAP-da vəzifə verildi

Keçmiş jurnalistə YAP-da vəzifə verildi

2021-03-06
Prezident Azərbaycan qadınlarını təbrik etdi

Prezident Azərbaycan qadınlarını təbrik etdi

2021-03-06
İnstaqramda narkotik qəbulunu təbliğ edən daha bir nəfər həbs olundu

İnstaqramda narkotik qəbulunu təbliğ edən daha bir nəfər həbs olundu

2021-03-06
Azərbaycanda yeni qoşun növü yaradılır – Türk general açıqladı

Azərbaycanda yeni qoşun növü yaradılır – Türk general açıqladı

2021-03-06
Qazaxda 10 manatlıq şirkətlə 40 minlik müqavilə

Qazaxda 10 manatlıq şirkətlə 40 minlik müqavilə

2021-03-06
Bu gün Rəsulzadənin anım günüdür

Bu gün Rəsulzadənin anım günüdür

2021-03-06
Vilayət Eyvazovdan növbəti təyinat (FOTO)

Vilayət Eyvazovdan növbəti təyinat (FOTO)

2021-03-06
Əfv Məsələləri Komissiyası yenidən toplanır

Əfv Məsələləri Komissiyası yenidən toplanır

2021-03-06
YAP Veteranlar Şurasının tam tərkibi məlum oldu – SİYAHI

YAP Veteranlar Şurasının tam tərkibi məlum oldu – SİYAHI

2021-03-05

Seçmə

  • Bütün
  • SEÇMƏ
Prezident Administrasiyasının 2 şöbə müdiri vəzifəsini itirdi
SEÇMƏ

Prezident Administrasiyasının 2 şöbə müdiri vəzifəsini itirdi

2021-03-05
“Deyilənləri dərk etmək, fikrini çatdırmaq iqtidarında deyil” – Elmar Vəliyevə nə olub?
SEÇMƏ

“Deyilənləri dərk etmək, fikrini çatdırmaq iqtidarında deyil” – Elmar Vəliyevə nə olub?

2021-03-05
Bahar Muradova YAP Qadınlar Şurasının sədri oldu
SEÇMƏ

Bahar Muradova YAP Qadınlar Şurasının sədri oldu

2021-03-05
Vasif Talıbov qurultaya maskasız gəldi – Foto
Banner

Vasif Talıbov qurultaya maskasız gəldi – Foto

2021-03-05
Bahar Muradovanın şübhəli tenderləri – Yeni yaranmış şirkətlə 200 minlik müqavilə
Araşdırma

Bahar Muradovanın şübhəli tenderləri – Yeni yaranmış şirkətlə 200 minlik müqavilə

2021-03-05
Korrupsiya faktları YAP-ın nüfuzuna xələl gətirib – MDHP sədri
SEÇMƏ

Korrupsiya faktları YAP-ın nüfuzuna xələl gətirib – MDHP sədri

2021-03-04
Reportyor

Baş redaktor: Arifə Əliyeva Vahid qızı
Reportyor.info saytının redaksiyası ilə əlaqə:
Telefon - (99477) 399-55-66

Votsap - (99455) 3490491

Email - reportyor.info@gmail.com

Follow Us

Kateqoriyalar

  • Araşdırma
  • Banner
  • Cəmiyyət
  • Dünya
  • Gündəm
  • İdman
  • Idman
  • Köşə
  • Kriminal
  • Manşet
  • Rəsmi
  • SEÇMƏ
  • Siyasət
  • Sosial
  • Şou
  • Təhsil
  • Uncategorized
  • Əyalət

Son əlavələr

Təhsil İşçilərinin Peşəkar İnkişafı İnstitutuna ittiham

Təhsil İşçilərinin Peşəkar İnkişafı İnstitutuna ittiham

2021-03-06
Minanın rəqsinə tənqidlər yağdı

Minanın rəqsinə tənqidlər yağdı

2021-03-06
  • About
  • Advertise
  • Privacy & Policy
  • Contact

© 2020 Qurdqanli Design.

© 2020 Qurdqanli Design.